Ιστορική Διαδρομή Ενορίας
Το χωριό κατά τους χρόνους της Τουρκοκρατίας και συγκεκριμένα μέχρι το 1688, δηλαδή με την αποτυχημένη επανάσταση του Μοροζίνι, πρέπει να βρισκότανε αραιοκατοικημένο στην περιοχή , που περιβάλλεται, μεταξύ των εξωκκλησιών Αγίας Κυριακής, Αγίου Γεωργίου και Αγίου Γρηγορίου. Αυτό μπορεί να δικαιολογηθεί από τους κάτωθι λόγους:
- Στην θέση που βρίσκεται το σημερινό χωριό σε κανένα τοιχίο κτίσματος, δεν έχει αποκαλυφθεί καμία ημερολογιακή επιγραφή σε πλάκα, όπως συνήθιζαν οι παλαιοί να αναγράφουν την ημερομηνία κατασκευής της κατοικίας των και να την τοποθετούν επί του κτίσματος, αντιθέτως όσες ημερολογιακές επιγραφές σε πλάκα έχουν βρεθεί αναγράφουν ημερομηνία πέρα του 1825.
- Η σημερινή θέση του χωριού είναι σε περίοπτη θέση και άκρως εμφανή από την θάλασσα. Επομένως δεν είναι δυνατόν, δεδομένου της αυξημένης πειρατείας, που μάστιζε τα χρόνια εκείνα, της Τουρκοκρατίας, το Αιγαίο και τις παράκτιες περιοχές, οι τότε κάτοικοι να επιλέξουν την σημερινή θέση να εγκαταστήσουν το χωριό τους. Αντιθέτως τα σπίτια στην προαναφερθείσα περιοχή, αφενός λόγω της μορφολογίας του εδάφους και αφετέρου της πυκνής βλάστησης, δεν είναι εμφανής από τη θάλασσα.
- Επιπροσθέτως στη περιοχή, μεταξύ των προαναφερθέντων εξωκκλησιών, υπάρχουν πολλά κτίσματα, που διατηρούνται και μέχρι σήμερα, άλλα σε σχετική καλή κατάσταση και άλλα μισογκρεμισμένα, τα οποία προφανώς πρέπει να ήσαν οι μόνιμες κατοικίες των τότε κατοίκων. Άλλωστε υπάρχουν και πλείστες μαρτυρίες των παλαιοτέρων περί τούτου.
Ο Ιστορικός – Αρχαιολόγος ΄΄Γουναρόπουλος΄΄ στο βιβλίο του «Ιστορία της Νήσου Εύβοιας». Αναφέρει, ότι μετά την επανάσταση του Μοροζίνη επακολούθησαν από τους Τούρκους αγριότητες, σφαγές και κάθε είδους απάνθρωπες συμπεριφορές κατά των κατοίκων της περιοχής της Κύμης, με αποτέλεσμα οι κάτοικοι, για να αποφύγουν τις θηριωδίες των Τούρκων εγκατέλειψαν την περιοχή και αναζήτησαν καταφύγιο σε άλλες χερσαίες περιοχές ή και νησιά του Αιγαίου, όπως την Σκύρο, τη Χίο, τη Σάμο, τα Ψαρά κλπ. Η περιοχή ερημώθηκε ολοσχερώς. Και συνεχίζει σε άλλο σημείο του βιβλίου του , «τα τελευταία χρόνια της Τουρκοκρατίας (δηλαδή 1700 – 1821) στην Ενορία υπήρχε μόνο ένα ποιμνιοστάσιο».
Πρέπει να αναφερθεί, ότι σε πολλά νησιά του Αιγαίου, όπως στην Χίο και τη Σάμο κλπ, υπάρχουν περιοχές, που σχετίζονται ονομαστικά με την Κύμη, όπως πχ στη Σάμο υπάρχει χωριό Κουμαίικα.
Επίσης στο βιβλίο του ο ΄΄ Γουναρόπουλος΄΄ αναφέρει: «Η Ενορία κτίστηκε τους ύστερους χρόνους της Τουρκοκρατίας», κατά συνέπεια μετά το 1821 ….. Η Εύβοια, όπως φυσικά και η Ενορία ελευθερώθηκε από τους Τούρκους επισήμως το 1832, με το πρωτόκολλο του Λονδίνου. Επομένως η Ενορία στην σημερινή της θέση πρέπει να κτίσθηκε μετά την Επανάσταση. Στη άποψη αυτή συνηγορεί και το γεγονός, ότι οι Έλληνες τα χρόνια εκείνα είχαν πολύ αναπτυγμένο το θρησκευτικό συναίσθημα και πρωταρχικό μέλημα ήταν η ύπαρξης ναού, προκειμένου να τελούν τα λατρευτικά τους καθήκοντα. Το ότι ο Ναός της Γεννήσεως της Θεοτόκου, καθολικό του Χωριού, ξεκίνησε να κτίζεται, σύμφωνα με μαρτυρίες παλαιοτέρων, περί το 1845 με 1850 και ολοκληρώθηκε την 8η Σεπτεμβρίου 1858 είναι ένα άλλο πραγματικό γεγονός, που συνηγορεί περί αυτής της απόψεως. Ως προς την ημερομηνία ολοκλήρωσης του Ναού, υπάρχει σχετική επιγραφή επί πλάκας, που βρίσκεται τοποθετημένη άνωθεν της εισόδου του Ιερού Ναού.
Θεωρώ σκόπιμο να αναφέρω, προκειμένου να ενισχύσω τα ανωτέρω και τα εξής στοιχεία από το οικογενειακό μου γενεαλογικό :
Ο Γουναρόπουλος αναφέρει: «Μετά την Επανάσταση του 1821 μετοίκησαν στην Ενορία κάτοικοι των γύρω περιοχών, ως επίσης και κατατρεγμένοι από τα Ψαρά, (καταστροφή Ψαρών 20 Ιουνίου 1824), την Σάμο κλπ , όπως οι οικογένειες παππά, Αλεξανδρή κ.α.»
Ο πρόγονος μου Σταμάτιος Βελ. Παππάς γεννήθηκε στα Ψαρά το 1797 και ο προπάππους μου (γιός του) Κωνσταντίνος Σταμ. Παππάς γεννήθηκε στην Ενορία την 1η Μαρτίου 1830. Αυτό δείχνει ότι μετοίκησε από τα Ψαρά ο πρόγονος μου Σταμάτιος Βελ. Παππάς την περίοδο μεταξύ του 1797 και 1830 με πιο πιθανή είναι η χρονολογία το 1824, που έγινε η καταστροφή των Ψαρών. Επομένως λογικό φαίνεται, ότι μετά την έναρξη της Επανάστασης άρχισαν να συρρέουν οι πρώτοι κάτοικοι και να δημιουργούν συν το χρόνο τον οικισμό της Ενορίας. Κατά ΄΄Γουναρόπουλο΄΄: Ύστερους χρόνους της Τουρκοκρατίας.
Συμπληρωματικά, ως προς την προέλευση του επωνύμου « Παππά », ότι έχει προέλευση από Ψαρά, παραθέτω τα κάτωθι ιστορικά και πραγματικά γεγονότα:
Η περιοχή της Ηπείρου, καθώς και της Βορ. Ηπείρου, ως γνωστόν, βρίθει και σήμερα από την επωνυμία «Παππά». Πολλοί ιστορικοί και ιδιαίτερα ο σύγχρονος ιστορικός και φιλόλογος ΄΄Σαράντος Καργάκος΄΄ στο βιβλίο του ΄΄ Μαθήματα Νεοελληνικής Ιστορίας τόμος Β2΄΄ αναφέρει: «Τα ψαρά, επειδή βρισκότανε στο κέντρο του Αιγαίου και παρείχαν εγγυήσεις ασφάλειας, έγιναν καταφύγιο πολλών διωκομένων Ελλήνων, κυρίως από την Ήπειρο…..» και συνεχίζει σ΄ άλλο σημείο της αφήγησης του «Στο νησί, εκτός των 7.000 κατοίκων, υπήρχαν 25.000 πρόσφυγες και 1.000 Θεσσαλομακεδόνες πολεμιστές…»
Το ανωτέρω ενισχύει την άποψη περί μετοικήσεως κατοίκων από Ψαρά σε Ενορία.
Νικόλαος Δ. Παππάς
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου